1. Jak narodził się pomysł na badanie naukowe zaplanowane zrealizowane w ramach projektu sfinansowanego w ramach konkursu?

Projekt powstał w ramach współpracy, którą nawiązałam w 2018 roku, niedługo po rozpoczęciu doktoratu na Międzyuczelnianym Wydziale Biotechnologii UG i GUMed. Do tamtej pory moja działalność naukowa, z doktoratem włącznie, skupiała się na nowotworach, zarówno w formie badań in vitro, jak i analiz retrospektywnych materiału klinicznego. O zawsze czułam jednak potrzebę zaangażowania się w naukę translacyjną, która zakłada ścisłą współpracę z klinicystami i potencjalne, bezpośrednie przełożenie na zdrowie i życie pacjenta.

Do świata kardiologii trafiłam dzięki współpracy z Katedrą i Zakładem Patomorfologii, gdzie jestem obecnie zatrudniona. To koledzy z Zakładu (dr Rafał Pęksa i dr Michał Bieńkowski) zapoznali mnie z zespołem z Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego zaangażowanym w transplantacje serca i opiekę nad chorymi (dr. hab. Piotrem Siondalskim i dr Magdaleną Kołaczkowską z Kliniki Kardiochirurgii i Chirurgii Naczyniowej oraz dr Anną Frankiewicz z I Kliniki Kardiologii). Wspólnie rozpoczęliśmy badania nad zastosowaniem płynnej biopsji do kontroli pacjentów po przeszczepie serca. Jako biolog molekularny z entuzjazmem włączyłam się w te działania, oferując swoją znajomość technik oraz umiejętności praktyczne.

Od tamtej pory nasz nieformalny zespół konsekwentnie powiększa się o kolejnych współpracowników. Od ubiegłego roku w rekrutacji chorych wspomaga nas również ośrodek partnerski – Klinika Transplantacji Serca i Mechanicznego Wspomagania Krążenia Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu. Nasze badania finansowane są trzech źródeł, w tym grantu NCN OPUS, pt. Płynna biopsja oparta na markerach osocza jako narzędzie do minimalnie inwazyjnego monitorowania przeszczepionego serca, kierowanego przez dr. hab. Piotra Siondalskiego oraz mojego projektu Młody Twórca Nauki (MTN).

2. Jak Pani sądzi, co wyniki Pani badań mogą zmienić (dla pacjentów, dla rozwoju nauki, dla społeczeństwa)? I co mogą zmienić w Pani dalszej naukowej ścieżce?

Mój projekt MTN jest częścią dużego przedsięwzięcia. Rezultaty wszystkich tych działań mają szansę dostarczyć nowej wiedzy na temat molekularnego obrazu odrzutu przeszczepionego serca. Naszym głównym celem jest zweryfikowanie przydatności płynnej biopsji, czyli analizy markerów w krwi chorego, do kontroli kondycji narządu i wczesnego wykrywania oznak odrzutu.

Badania realizowane w ramach grantu MTN pozwoliły wstępnie wytypować cytokiny, których poziom w osoczu może odzwierciedlać skuteczność immunosupresji w prewencji odrzutu. Moje obserwacje będziemy walidować na kolekcji materiału gromadzonego w ramach projektu NCN OPUS. Mam głęboką nadzieję, że w perspektywie kilku lat efekty naszych działań będą w stanie wspomagać klinicystów w procesie monitorowania chorych po przeszczepie serca.

3. Czy coś Panią zaskoczyło w trakcie realizacji projektu badawczego? Czy pojawiły się jakieś trudności?

Niewątpliwie nowe (i początkowo trudne) były dla mnie obowiązki związane stricte z kierowaniem projektem – koordynacja pobierania i obróbki materiału, monitorowanie, by nie umknęła nam rekrutacja potencjalnie cennych dla badania chorych czy pobranie materiału po zabiegu w drugim punkcie czasowym. Musiałam popracować nad umiejętnością komunikacji ze współpracownikami i umiejętnością koordynacji zadań. W przyszłości doświadczenia zdobyte w tej materii będą na pewnobardzo cenne. Z drugiej strony, miałam okazję nauczyć się elastyczności w zarządzaniu planem badawczym. W trakcie trwania projektu zdecydowałam się na zmianę metodologii. Udało mi się nawiązać współpracę z firmą Bio-Rad, która użyczyła mi aparatury do przeprowadzenia analizy. Dzięki temu, bez zmian w budżecie projektu, mogłam wykonać znacznie bardziej precyzyjną analizę niż założyłam w pierwotnym planie (konkretne oznaczenie ilościowe zamiast względnego półilościowego), a otrzymane wyniki są dużo bardziej wartościowe.

Wywiad przeprowadziła Magdalena Nosek z Działu Obsługi Programu „Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza”.

fot. Paweł Sudara/GUMed