Pracownia Badań nad Komunikacją Medyczną w Ochronie Zdrowia

Zakład Socjologii Medycyny i Komunikacji Medycznej

Wydział Nauk o Zdrowiu z Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej

O NAS

Pracownia stanowi interdyscyplinarne centrum badawcze, koncentrujące się na analizie komunikacji w systemie opieki zdrowotnej. Działalność obejmuje zarówno badania empiryczne (ilościowe i jakościowe), jak i wdrożenia edukacyjne oraz współpracę krajową i międzynarodową. W naszych badaniach skupiamy się na analizie specyficznych problemów komunikacji medycznej uwzględniając podwójną perspektywę pacjentów oraz personelu medycznego. Takie podejście pozwala na trafną identyfikację różnic w oczekiwaniach i doświadczeniach obu stron, co z kolei stanowi postawę wzajemnego zrozumienia oraz efektywniejszej komunikacji. Specjalizujemy się w analizach socjologicznych w oparciu o metody ilościowe takie jak: CAWI (Computer – Assisted Web Interview) i PAPI (Paper & Pen Personal Inerview) oraz jakościowe: IDI (Individual in-dep Interview) CAPI (Computer – Assisted Personal Interview). Pracownia zrzesza ekspertów z zakresu socjologii medycyny oraz komunikacji medycznej, a jej celem jest poprawa jakości relacji pacjent–profesjonalista, wzmocnienie empatii i przeciwdziałanie dyskryminacji w ochronie zdrowia.

W ramach Pracowni realizowane są projekty i badania we współpracy międzynarodowej z uniwersytetami Francji, Kolumbii, Malty, oraz uniwersytetami z USA: Indiany i Arkansas. Realizujemy również badania w Polsce, a osobiste doświadczenie naszego Zespołu odnosi się do współpracy czołowych uniwersytetów medycznych oraz instytucji i fundacji pacjenckich.

Nadrzędnym celem pracowni jest budowanie efektywnych i skutecznych rozwiązań w obszarze komunikacji medycznej na podstawie realizowanych badań.

GŁÓWNE OBSZARY DZIAŁALNOŚCI

• Komunikacja medyczna w sytuacjach trudnych

Prowadzono liczne projekty dotyczące efektywnego i empatycznego przekazywania informacji medycznych, zarówno z perspektywy pacjentów, jak i studentów oraz lekarzy. Efektem prac było powstanie nowych funkcjonalnych oraz dydaktycznych propozycji rozwiązań i nowych narzędzi komunikacyjnych w obszarze przekazywania niekorzystnych wiadomości medycznych.

• Badania nad empatią jako kluczową kompetencją personelu medycznego

W naszych badaniach analizowaliśmy czynniki psychologiczne i społeczne kształtujące zdolność do empatii, z uwzględnieniem wpływu stresu, zmęczenia i elastyczności poznawczej. Wyniki badania posłużyły do opracowania rekomendacji w zakresie modyfikacji programów kształcenia na kierunkach medycznych.

• Komunikacja i współpraca z pacjentami z chorującymi na otyłość

Przeprowadziliśmy kompleksowe badania pacjentów i personelu medycznego wskazując na różnice w doświadczeniach i postrzeganiu leczenia otyłości. Wyniki posłużyły do opracowania rekomendacji dla praktyki klinicznej i polityki zdrowotnej.

• Komunikacja międzykulturowa w opiece okołoporodowej

Zrealizowano jakościowe i ilościowe badania dotyczące doświadczeń położnych oraz kobiet-migrantek z Ukrainy, identyfikując bariery kulturowe i językowe w relacjach medycznych.

• Współpraca międzynarodowa w obszarze opieki paliatywnej i onkologicznej

W ramach współpracy z uczelniami z Malty, Kolumbii, Wielkiej Brytanii i USA realizujemy badania w obszarze komunikacji, duchowości oraz społecznych (międzykulturowych) konstruktów choroby i potrzeb w obszarze opieki paliatywnej. Efektem naszych prac było między innymi stworzenie nowego narzędzia służącego do wsparcia psycho-egzystencjalnego osób u kresu życia (4You End-of-Life Patient Support Tool).

ZREALIZOWANE PROJEKTY

• Palliative care
• The Essence of Palliative Care. Patients’ experiences in the context of receiving support in Malta
• 4You End-of-Life Patient Support Tool
• Cancer versus heart diseases – specificity of disclosure posts from individuals with the disease and their commentators on X (formerly Twitter)

ZESPÓŁ

Pracownią kieruje dr hab. Krzysztof Sobczak, kierownik Zakładu Socjologii Medycyny i Komunikacji Medycznej GUMed. Organizator Projektu rozwoju kompetencji komunikacyjnych studentów Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego – Med-Kom. Trener-konsultant w obszarze doradczo-szkoleniowy dotyczący komunikacji z pacjentem, AC/DC, oraz treningu kompetencji. Współpracuje z organizacjami pacjenckimi, prowadzi zajęcia w ramach Areopagu Etycznego w Pucku. Członek Polskiego Towarzystwa Komunikacji Medycznej oraz Polskiego Towarzystwa Psychoonkologicznego, Grupy roboczej ds. wsparcia nauczania komunikacji przy KRAUM oraz w Zespołu ds. przeciwdziałania dyskryminacji osób chorujących na otyłość przy Rzeczniku Praw Pacjenta.

e-mail: krzysztof.sobczak@gumed.edu.pl

dr n. o zdr. Katarzyna Leoniuk, adiunkt w Zakładzie Socjologii Medycyny i Komunikacji Medycznej GUMed, socjolożka, specjalistka z zakresu socjoterapii i komunikacji w nurcie (NVC). Członkini Zespołu ds. przeciwdziałania dyskryminacji osób chorych na otyłość działającego przy Rzeczniku Praw Pacjenta. Prowadziła i współprowadziła projekty badawcze dla Gdańskiego Centrum Profilaktyki Uzależnień, Fundacji OD-WAGA oraz HospiCARE.

e-mail: kurdziel@gumed.edu.pl

dr n. społ. Weronika Kamińska-Skrzyńska, adiunkt w Zakładzie, Socjologii Medycyny i Komunikacji Medycznej GUMed socjolożka specjalizująca się w badaniach z zakresu socjologii medycyny koncentrujących się na opiece paliatywnej, hospicyjnej i onkologicznej. Prowadzi badania we współpracy międzynarodowej nakierowując działania na potrzeby pacjentów, system opieki medycznej, jak i globalną perspektywę opieki nad chorym.

e-mail: weronika.kaminska-skrzynska@gumed.edu.pl

PUBLIKACJE

• Komunikacja medyczna w sytuacjach trudnych:

Sobczak K. (red.) Przekazywanie niekorzystnych informacji medycznych. GUMed, 2023.

Kotłowska A. et al. Influence of personal experiences of medical students on their assessment of delivering bad news. IJERPH, 2022, 19(19): 12040.

Lenkiewicz J. et al. Delivering bad news: self-assessment and educational preferences of medical students. IJERPH, 2022, 19(5): 2622.

Sobczak K. The CONNECT Protocol: delivering bad news by phone or video call. Int. J. Gen. Med., 2022, 15: 3567–3572.

Sobczak K., Leoniuk K., Janaszczyk A. Delivering bad news: patient’s perspective. Patient Prefer. Adher., 2018, 12: 2397–2404.

Sobczak K. et al. Delivering bad news by physicians: Polish reality check. J. Med. Sci., 2016, 85(3): 172–177.

Sobczak K. Procedura powiadamiania o śmierci pacjenta. Anaesthesiol. Intens. Ther., 2013, 45(4): 260–263.

Leoniuk K., Sobczak K. Unfavorable medical diagnosis: oncological patients’ experiences and preferences. Health Commun., 2021, 36(4): 433–439.

Sobczak K., Leoniuk K., Janaszczyk A. Delivering bad news in the perspective of patient rights. Pom. J. Life Sci.

• Komunikacja i współpraca z pacjentami z chorującymi na otyłość

Mojkowska A., Sobczak K., Leoniuk K. et al. Medical or common knowledge? Obes. Facts, 2023, 16(3): 216–223.

Leoniuk K., Sobczak K. Experience of patients suffering from obesity in their contact with nurses. Pielęg. Opiece Długotermin., 2020, 5(3): 219–228.

Sobczak K., Leoniuk K., Rudnik A. Experience of Polish patients with obesity in contacts with medical professionals. Patient Prefer. Adher., 2020, 14: 1683–1688.

Sobczak K., Leoniuk K. Attitude towards obesity and its treatment. Fam. Med. Prim. Care Rev., 2020, 22(4): 325–330.

Sobczak K., Leoniuk K. Attitudes of medical professionals towards discrimination of patients with obesity. Risk Manag. Healthc Policy, 2021, 14: 4169–4175.

• Empatia jako kluczową kompetencją personelu medycznego:

Rudnik A., Sobczak K., Sawicki A. et al. Exploring the interplay of stress, fatigue, and empathy. PLoS ONE, 2025, 20(4): e0321946.

Zdun-Ryżewska A., Sobczak K., Rudnik A. Fatigue, pro-social attitude and quality of life as predictors of empathy. Int. J. Environ. Res. Public Health.

Sobczak K., Zdun-Ryżewska A., Rudnik A. Intensity, dynamics and deficiencies of empathy. BMC Med. Educ., 2021, 21(1): 487.

Sobczak K., Popowicz B. The analysis of the empathy factor in students of medical sciences._ Pol. Ann. Med., 2019, 26(2): 145–150.

KONTAKT

Pracownia Badań nad Komunikacją Medyczną w Ochronie Zdrowia
Zakład Socjologii Medycyny i Komunikacji Medycznej
Gdański Uniwersytet Medyczny
ul. Tuwima 15
80-210 Gdańsk
tel.: 58 349 15 53

foto Paweł Sudara/GUMed i archiwum prywatne